Podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: Dlaczego my i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą? Jezus im rzekł: Czy goście weselni mogą się smucić, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, a wtedy będą pościć (Mt 9,14–15).
W Środę Popielcową Kościół wkracza w okres Wielkiego Postu. Jeżeli ktoś ma wątpliwości, czy w erze wzmożonej konsumpcji dawny obyczaj praktykowania w tym czasie umartwień i kontemplowania Męki Pana Jezusa ma jeszcze sens, powyższy cytat z Ewangelii św. Mateusza powinien je rozwiać. Zresztą, swoją wolę w tym względzie Pan Jezus wielokrotnie przekazywał mistykom żyjącym w bliższych nam czasach. Najwięcej mi się podobasz, kiedy rozważasz moją bolesną mękę (Dzienniczek 1512) – to wypowiedź Zbawiciela zanotowana przez św. Faustynę Kowalską.
Droga Krzyżowa
Czy może być lepszy pretekst do regularnego i pobożnego rozważania Męki Pańskiej niż uczestnictwo w nabożeństwach Drogi Krzyżowej? Nabożeństwo to korzeniami sięga starożytności, a wywodzi się z praktyki pobożnych wędrówek po drodze, którą przebył Chrystus, dźwigając Krzyż w dniu Swej męki.
Szczególnie liczne pielgrzymki stąpały śladami Chrystusa w czasie, gdy Jerozolima pozostawała w rękach krzyżowców. Zajęcie Ziemi Świętej przez muzułmanów utrudniło chrześcijanom dostęp do tych terenów. Stało się to impulsem do odtwarzania jerozolimskich ścieżek Pana Jezusa w różnych miejscach Europy, a więc do zakładania kalwarii. W Polsce pierwsza powstała na początku XVII wieku (Kalwaria Zebrzydowska). Przy zastępujących ulice Jerozolimy dróżkach stawiano stacje symbolizujące znane z przekazu ewangelicznego wydarzenia, które miały miejsce podczas wędrówki Zbawiciela na Golgotę. Pobożne rozpamiętywanie Męki Pana Jezusa w tego typu ośrodkach kultu, umożliwiało uzyskanie tych samych przywilejów duchowych i odpustów, jakie związane były z pielgrzymką do Świętego Miasta.
Podobny charakter miały nabożeństwa odprawiane w kościołach. Najstarsze znane nam tego typu obrzędy pochodzą z pocz. XV w. Polegały na rozpamiętywaniu 12 zdarzeń z Męki Pana Jezusa: skazania na śmierć, włożenia krzyża, pierwszego upadku, Ecce Homo, spotkania z Matką, pomocy udzielonej przez Szymona Cyrenejczyka, spotkania z Weroniką, ponownego upadku, ukrzyżowania, obecności Matki Bolesnej pod krzyżem, zdjęcia z krzyża i oddania Maryi Syna.
Do rozwoju nabożeństwa Drogi Krzyżowej w sposób szczególny przyczynili się franciszkanie, m.in. zabiegając u władz kościelnych o uzyskanie odpustów dla osób biorących w nich udział. Nabożeństwo, w formie jaką znamy dzisiaj, ukształtowało się ostatecznie w XVIII wieku. Wtedy też erygowano pierwsze na terenie Rzeczypospolitej 14-stacyjne Drogi Krzyżowe. W II poł. XIX wieku na drodze odgórnych decyzji biskupów ordynariuszy, nabożeństwo zostało zaprowadzone w polskich kościołach parafialnych.
Gorzkie Żale
Do dziś bardzo popularne w Polsce jest także inne nabożeństwo pasyjne – Gorzkie Żale. Bardzo ciekawa jest historia jego powstania. W należącym do Misjonarzy św. Wincentego a Paulo kościele św. Krzyża w Warszawie działało Bractwo św. Rocha, którego zadaniem było szerzenie nabożeństwa do Męki Pańskiej. Między jego członkami a związanym z warszawskimi dominikanami Bractwem Różańcowym doszło do sporów na temat organizowania procesji pasyjnych. Na polecenie przełożonego Zgromadzenia Misjonarzy Bractwo św. Rocha wycofało się z rywalizacji, a jego opiekun, ks. Wawrzyniec Stanisław Benik, napisał tekst nowego nabożeństwa pasyjnego. Po raz pierwszy zostało ono odprawione w pierwszą niedzielę Wielkiego Postu 1707 roku. Przy wystawionym Najświętszym Sakramencie zgromadzeni wierni śpiewali pieśni lamentacyjne, a potem kapłan wygłosił kazanie pasyjne. Nowe nabożeństwo trafiło w potrzeby i gusta Polaków i szybko rozpowszechniło się w Polsce.
Pieśni wielkopostne
Wielki skarb polskiej kultury religijnej stanowią pieśni wielkopostne. Są one o wiele starsze od kolęd. Za najstarszą uchodzi „O wszego świata wszytek ludek” z 1407 roku! Dominującym motywem tej grupy utworów jest rozmyślanie nad męką i śmiercią Pana Jezusa. Wyrażają żal z powodu cierpień Syna Bożego poniesionych z rąk ludzkich. Towarzyszy temu ubolewanie nad grzeszną naturą ludzką. Nastrój smutku potęgują rzewne melodie utrzymane w tonacjach molowych. Choć pieśni pasyjne powstają także dzisiaj, mało która może się mierzyć z takimi dziełami dawnych poetów i kompozytorów, jak pochodząca z połowy XVI wieku: Krzyżu święty nade wszystko, czy trochę młodsze: Ludu mój, ludu; Jezu Chryste, Panie miły; Wisi na krzyżu czy Ogrodzie oliwny.
Kilka dni przed Świętami Wielkanocnymi redakcję „Przymierza z Maryją” odwiedzili Państwo Anna i Jerzy Kasperczykowie z Krakowa, którzy wspierają Stowarzyszenie Ks. Piotra Skargi od początku jego istnienia. – Prowadzicie Państwo dobrą działalność. Wiem, że teraz jest ciężej, ale z pomocą Bożą…, bo inaczej się nie da – mówi pani Anna.
– Do Apostolatu Fatimy należymy wspólnie z mężem od 2001 roku – kontynuuje. To się stało tak, że listonosz przyniósł do naszej pracy ulotkę Stowarzyszenia. Zainteresowaliśmy się i napisaliśmy…
Aktywni Dobrodzieje Stowarzyszenia
– Bierzemy udział w kampaniach organizowanych przez Stowarzyszenie i modlimy się, wykorzystując otrzymane materiały. Wzięliśmy też udział w akcji, podczas której zbierano pieniądze na wykupienie i remont siedziby Stowarzyszenia przy ul. Augustiańskiej w Krakowie – dodaje pan Jerzy. – Parę lat temu byliśmy na ul. Augustiańskiej podczas peregrynacji figury Matki Bożej Fatimskiej – dopowiada pani Anna. – Ja osobiście byłam też gościem na jednym z Kongresów Konserwatywnych, który odbywał się w Krakowie przy ul. Sławkowskiej. To było bardzo przyjemne doświadczenie. Do wspierania Stowarzyszenia wciągnęliśmy naszą mamę, która obecnie ma już 96 lat, ale wciąż otrzymuje i czyta „Przymierze z Maryją”. [...]
[Pełny tekst w wydaniu papierowym]
Szanowny Panie Prezesie!
Jestem osobą wiekową (88 lat), schorowaną – o bardzo niewielkich możliwościach działania. Od lat jestem zwolenniczką działalności Pana oraz Stowarzyszenia Ks. Piotra Skargi. Dziękuję Panu Bogu za Pana osobę, modlę się od kilkunastu lat o powodzenie Waszych akcji. W życiu wiele przeżyłam i widziałam, mogę więc obiektywnie ocenić Waszą działalność. Wyrażam więc mój ogromny szacunek za wszystko, czego dokonujecie. Dziękuję za Wasze pisma, w szczególności za „Przymierze z Maryją” oraz za inne materiały. Jestem także szczególnie wdzięczna za Waszą akcję „Stop deprawacji polskich dzieci”, która nasuwa pytanie: Dokąd zmierzasz Polsko? Panie Prezesie – oby Pan Bóg dał Panu dużo zdrowia i siły!
Joanna z Bytomia
Szczęść Boże!
Dziękujemy Państwu za akcję „Stop deprawacji polskich dzieci”. Cieszymy się, że została podjęta taka inicjatywa. Chętnie się do niej włączamy. Kształtowanie w duchu Bożym naszych dzieci od najmłodszych lat to nasz obowiązek i najważniejszy cel naszego życia. Dlatego musimy czynić wszystko, co w naszej mocy, aby ocalić dzieci od zgorszenia, a szkoła to przecież drugi dom naszych dzieci. Szczęść Boże dla Waszej pięknej pracy! Prosimy o modlitwę w obliczu choroby nowotworowej, z którą musimy się zmagać w naszej Rodzinie.
Agnieszka i Witold z Podkarpacia
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Dziękuję za wszystkie otrzymane od Państwa materiały, które sobie bardzo cenię i które zajmują w moim domu szczególne miejsce. Postanowiłam też napisać, by dać świadectwo. Moje pierwsze badania medyczne wypadły niekorzystnie, później nastąpiła biopsja i „wielkie czekanie”. Cały czas nie traciłam nadziei. Wszystko zawierzyłam Bogu i Maryi, modląc się jednocześnie nowenną do św. Ojca Pio, którego to obrazek i relikwie dostałam od Was. Zaraz potem odebrałam wiadomość, że nie mam komórek rakowych. Dziękuję Bogu, Maryi i św. Ojcu Pio za łaskę zdrowia, a Wam za dzieło, które prowadzicie. Niech dobry Pan Bóg błogosławi w Waszej wspaniałej pracy… Dziękuję i pozdrawiam serdecznie!
Renata
Szanowny Panie Redaktorze, Szanowny Panie Prezesie
Zdaję sobie sprawę, że chwilę się nie odzywałam, ale było to spowodowane moją niedyspozycją, którą odczuwam od zeszłego roku. Miałam nadzieję na poprawę. Niestety, poważny wiek spowodował moją niepełnosprawność ruchową. Bardzo mi trudno zachować pionową postawę i równowagę, dlatego w domu mam dokładnie wytyczony bezpieczny obszar poruszania się, a na zewnątrz metalowy wózek, który umożliwia mi poruszanie się na niewielkich dystansach. Z powodu wielu ograniczeń i zmian, wiele spraw przejęły moje dzieci. Teraz niestety ze względów zdrowotnych obawiam się, że będę zmuszona opuścić Stowarzyszenie i „Przymierze…”, o czym jest mi trudno i przykro pisać i mówić. Przyzwyczaiłam się bowiem do kontaktów z Wami poprzez wsparcie, lektury, dyskusje na aktualnie zamieszczane tematy, możliwość uczestnictwa w spotkaniach „Przymierza z Maryją” i liczne okazje do podzielenia się z bliźnimi efektami moich praktyk religijnych i możliwością wykazania się religijną postawą.
Dla mnie osobiście wspieranie „Przymierza…” jako największego pisma dla katolików w Polsce było i jest satysfakcjonujące i ważne. Nie bez znaczenia są osobistości od lat związane i utożsamiane z pismem. Redaktor naczelny we wstępie do każdego egzemplarza zapoznaje z jego tematyką, ale też akcentuje najważniejsze przesłania obecnej chwili, tj. że wszystkie aktualne wydarzenia nie mogą przesłaniać faktu w jakich czasach żyjemy obecnie i co jest naszym teraźniejszym obowiązkiem. Cenię także postawę Prezesa Stowarzyszenia, p. Sławomira Olejniczaka za pracowitość, energię i siłę działania. Niebanalne formy imiennego i adresowego sposobu komunikowania się też mają wielu zwolenników i entuzjastów. A w piśmie szczególną uwagę przykuwają: temat główny, święte wzory, kampanie, lektury duchowe, felietony, problemy. Ciekawa tematyka poszerza grono Czytelników.
Kończąc, pragnę złożyć na ręce Pana Prezesa oraz Pana Redaktora i całej Redakcji moje podziękowania i pozdrowienia. Życzę dużo wytrwałości i siły w działaniu. Pragnę też zapewnić o swojej modlitwie w Waszej intencji i intencji Przyjaciół. Szczęść Boże!
Zofia
Od Redakcji:
Szanowna Pani Zofio!
Z całego serca dziękujemy za Pani piękne, pełne serdeczności i szczerości słowa. To dla nas zaszczyt, że mogliśmy być częścią Pani codzienności i duchowej drogi przez tak długi czas. Mimo wszelkich trudności, ufamy, że nadal będziemy mieć ze sobą kontakt! Dziękujemy za Pani zapewnienie o modlitwie. Prosimy również przyjąć nasze modlitwy i życzenia wszelkich łask Bożych, szczególnie w tym wymagającym czasie. Niech Matka Najświętsza otacza Panią swoją opieką, a Duch Święty napełnia siłą, pokojem i nadzieją.
Z wdzięcznością i szacunkiem
Redakcja „Przymierza z Maryją” oraz Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi
Szczęść Boże!
Bardzo dziękuję Stowarzyszeniu Ks. Piotra Skargi za obfite, mądre, rozsądne i aktualne tematy poruszane w korespondencji i wydawnictwach, przypominające wielokrotnie ważne wydarzenia historyczne, ważne zdarzenia utwierdzające w człowieku głęboko wierzącym i myślącym rzeczywistą prawdę, że nasza wiara opiera się na ufności, że Pan Bóg działa w naszym imieniu i z wielką mocą, że prowadzi nas dobrymi drogami. Jest to bardzo ważne, że Prezes Stowarzyszenia i Redakcja „Przymierza z Maryją” swoją pracą stale wzmacniają i przypominają o obecności Pana Boga w naszym życiu. Ufam, dziękuję i proszę o dalsze wskazówki prowadzące do dobrego i mądrego działania. Serdecznie pozdrawiam i życzę dużo cierpliwości i zdrowia w działalności!
Cecylia z Poznania