W Kaszowie, podkrakowskiej wsi, z której pochodził znany naszym Czytelnikom pielgrzym Feliks Boroń*, znajduje się kapliczka Niepokalanej o niezwykle ciekawej historii. Przed ponad wiekiem ufundowali ją wierni z parafii pw. św. Mikołaja w Liszkach dla upamiętnienia dwóch ważnych wydarzeń: ślubów trzeźwości i odprawienia pierwszych nabożeństw majowych.
Plaga alkoholizmu
Na początku XIX wieku polska wieś borykała się z problemem pijaństwa. Spowodowana rozbiorami, wojnami napoleońskimi i nieurodzajami bieda sprzyjała szerzeniu się wśród chłopów apatii. Ucieczki od kłopotów często szukali w wódce. Wyłączność na sprzedaż alkoholu we własnych dobrach miała szlachta. Nie była zatem zainteresowana zwalczaniem pijaństwa. Problemem zajęli się zatem duchowni. W 1844 roku w Piekarach Śląskich, miejscowy proboszcz ks. Alojzy Ficek z o. Szczepanem Brzozowskim franciszkaninem-reformatą założyli Towarzystwo Trzeźwości, które odniosło spektakularny sukces, i to w skali całego Śląska.
Tylko kilka tygodni później z podobną inicjatywą na terenie diecezji krakowskiej wystąpił ks. Alfons Skórkowski, proboszcz w Liszkach. Podczas odprawianych po raz pierwszy w parafialnej świątyni nabożeństw majowych nakłaniał wiernych do zaprzestania spożywania mocnych trunków. Podczas ostatniej majówki, 31 maja 1844 roku, zgromadzona w świątyni ludność złożyła śluby trzeźwości, wyrzekając się picia wódki oraz obiecując powściągliwość w używaniu napojów o niskiej zawartości alkoholu. Założone wówczas Towarzystwo Wstrzemięźliwości zyskało od razu wielu członków. Niestety, nie wszyscy pijacy poszli za radą kapłana. Z tymi ks. Alfons, notabene były żołnierz, nie zamierzał się obchodzić łagodnie. Opornym nie udzielał sakramentów świętych, a w razie śmierci odmawiał pochówku w poświęconej ziemi.
Pod figurą Maryi
O skuteczności akcji plebana szybko przekonał się kolator, czyli świecki opiekun kościoła lisieckiego, hrabia Kryspin Żeleński, któremu gwałtownie spadły zyski ze sprzedaży alkoholu. Poirytowany, wypowiedział plebanowi „wojnę”. Oczerniał go przed przełożonymi, odmówił płacenia dziesięciny kościelnej, a także łożenia na utrzymanie świątyni i budynków parafialnych, do czego jako kolator był zobowiązany. Starał się przy tym, jak tylko mógł, uprzykrzać kapłanowi życie, m.in. doprowadzając do zajęcia budynku organistówki przez wojsko austriackie. Skłoniło to w końcu ks. Alfonsa Skórkowskiego do opuszczenia parafii na początku 1850 roku.
Zanim jednak do tego doszło, w drugą rocznicę ślubów, czyli 31 maja 1846 roku, kapłan poświęcił zakupioną ze składek wiernych kapliczkę z figurą Niepokalanej. Maryja została przedstawiona z rękami złożonymi do modlitwy. Jej stopy spoczywają na globie ziemskim i księżycu. Prawą depcze kark węża trzymającego w pysku jabłko. Co charakterystyczne, Maryja ma na tunice kaftanik przypominający gorset. Jak wieść gminna niesie, wyrzeźbienia Maryi w tym elemencie XIX-wiecznego stroju kobiecego zażądali parafianie, aby podkreślić więź łączącą podkrakowski lud z Bogarodzicą.
Warto podkreślić, że o ile dziś kapliczki z figurą Niepokalanej są bardzo rozpowszechnione, to w pierwszej połowie XIX wieku występowały rzadziej. Do spopularyzowania tego przedstawienia przyczyniło się ogłoszenie przez papieża bł. Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP w 1854 roku.
Na postumencie kapliczki wyryto napis: Figurę tę postawili parafianie tutejszego kościoła na podziękowanie Bogu, Najświętszej Matce Bożej, za dobrodziejstwo trzeźwości, którą w r. 1844 do śmierci ślubowali i na uproszenie tejże łaski dla następców swoich.
Za dawne grzechy, odwróć karanie, A w świętych ślubach, uproś wytrwanie. Ucieczko Grzesznych Módl się za nami Twemi sługami.
Odtąd w majowe wieczory przed ustawioną w pobliżu wejścia do starego kościoła kapliczką Niepokalanej gromadziła się miejscowa młodzież, by śpiewać wspólnie pieśni maryjne.
Z Liszek do Kaszowa
W 1888 roku ks. bp Albin Dunajewski poświęcił nową świątynię parafialną w Liszkach. Przy okazji dokonywanych wtedy zmian, ówczesny proboszcz ks. Andrzej Bański, postanowił pozbyć się starej kapliczki. Zamierzał wystawić nową w miejscu, w którym w wyburzonym kościele znajdował się wielki ołtarz. Kapliczkę Niepokalanej sprzedał pobożnemu mieszkańcowi Kaszowa, który postanowił umieścić ją na swojej parceli, aby w ten sposób podziękować Bogu za otrzymane łaski.
Ta przymusowa peregrynacja figury oburzyła część parafian. Kilku młodzieńców przewiozło ją nawet nocą na dawne miejsce. Szybko jednak trafiła z powrotem do Kaszowa, gdzie znajduje się do dziś.
* Feliks Boroń był bohaterem artykułu w 113. numerze „Przymierza z Maryją”.
Ten numer naszego pisma poświęciliśmy w dużej mierze Kościołowi Apostolskiemu oraz Maryi, która jest Królową Apostołów i wszystkich dusz apostolskich. Zatem także w tym aspekcie Matka Boża jest naszą Królową, bo przecież każdy z nas, ochrzczonych, jest powołany do apostolstwa, do świadczenia o wierze katolickiej słowem i czynem.
Kilka dni przed Świętami Wielkanocnymi redakcję „Przymierza z Maryją” odwiedzili Państwo Anna i Jerzy Kasperczykowie z Krakowa, którzy wspierają Stowarzyszenie Ks. Piotra Skargi od początku jego istnienia. – Prowadzicie Państwo dobrą działalność. Wiem, że teraz jest ciężej, ale z pomocą Bożą…, bo inaczej się nie da – mówi pani Anna.
– Do Apostolatu Fatimy należymy wspólnie z mężem od 2001 roku – kontynuuje. To się stało tak, że listonosz przyniósł do naszej pracy ulotkę Stowarzyszenia. Zainteresowaliśmy się i napisaliśmy…
Aktywni Dobrodzieje Stowarzyszenia
– Bierzemy udział w kampaniach organizowanych przez Stowarzyszenie i modlimy się, wykorzystując otrzymane materiały. Wzięliśmy też udział w akcji, podczas której zbierano pieniądze na wykupienie i remont siedziby Stowarzyszenia przy ul. Augustiańskiej w Krakowie – dodaje pan Jerzy. – Parę lat temu byliśmy na ul. Augustiańskiej podczas peregrynacji figury Matki Bożej Fatimskiej – dopowiada pani Anna. – Ja osobiście byłam też gościem na jednym z Kongresów Konserwatywnych, który odbywał się w Krakowie przy ul. Sławkowskiej. To było bardzo przyjemne doświadczenie. Do wspierania Stowarzyszenia wciągnęliśmy naszą mamę, która obecnie ma już 96 lat, ale wciąż otrzymuje i czyta „Przymierze z Maryją”. [...]
[Pełny tekst w wydaniu papierowym]
Szanowny Panie Prezesie!
Jestem osobą wiekową (88 lat), schorowaną – o bardzo niewielkich możliwościach działania. Od lat jestem zwolenniczką działalności Pana oraz Stowarzyszenia Ks. Piotra Skargi. Dziękuję Panu Bogu za Pana osobę, modlę się od kilkunastu lat o powodzenie Waszych akcji. W życiu wiele przeżyłam i widziałam, mogę więc obiektywnie ocenić Waszą działalność. Wyrażam więc mój ogromny szacunek za wszystko, czego dokonujecie. Dziękuję za Wasze pisma, w szczególności za „Przymierze z Maryją” oraz za inne materiały. Jestem także szczególnie wdzięczna za Waszą akcję „Stop deprawacji polskich dzieci”, która nasuwa pytanie: Dokąd zmierzasz Polsko? Panie Prezesie – oby Pan Bóg dał Panu dużo zdrowia i siły!
Joanna z Bytomia
Szczęść Boże!
Dziękujemy Państwu za akcję „Stop deprawacji polskich dzieci”. Cieszymy się, że została podjęta taka inicjatywa. Chętnie się do niej włączamy. Kształtowanie w duchu Bożym naszych dzieci od najmłodszych lat to nasz obowiązek i najważniejszy cel naszego życia. Dlatego musimy czynić wszystko, co w naszej mocy, aby ocalić dzieci od zgorszenia, a szkoła to przecież drugi dom naszych dzieci. Szczęść Boże dla Waszej pięknej pracy! Prosimy o modlitwę w obliczu choroby nowotworowej, z którą musimy się zmagać w naszej Rodzinie.
Agnieszka i Witold z Podkarpacia
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
Dziękuję za wszystkie otrzymane od Państwa materiały, które sobie bardzo cenię i które zajmują w moim domu szczególne miejsce. Postanowiłam też napisać, by dać świadectwo. Moje pierwsze badania medyczne wypadły niekorzystnie, później nastąpiła biopsja i „wielkie czekanie”. Cały czas nie traciłam nadziei. Wszystko zawierzyłam Bogu i Maryi, modląc się jednocześnie nowenną do św. Ojca Pio, którego to obrazek i relikwie dostałam od Was. Zaraz potem odebrałam wiadomość, że nie mam komórek rakowych. Dziękuję Bogu, Maryi i św. Ojcu Pio za łaskę zdrowia, a Wam za dzieło, które prowadzicie. Niech dobry Pan Bóg błogosławi w Waszej wspaniałej pracy… Dziękuję i pozdrawiam serdecznie!
Renata
Szanowny Panie Redaktorze, Szanowny Panie Prezesie
Zdaję sobie sprawę, że chwilę się nie odzywałam, ale było to spowodowane moją niedyspozycją, którą odczuwam od zeszłego roku. Miałam nadzieję na poprawę. Niestety, poważny wiek spowodował moją niepełnosprawność ruchową. Bardzo mi trudno zachować pionową postawę i równowagę, dlatego w domu mam dokładnie wytyczony bezpieczny obszar poruszania się, a na zewnątrz metalowy wózek, który umożliwia mi poruszanie się na niewielkich dystansach. Z powodu wielu ograniczeń i zmian, wiele spraw przejęły moje dzieci. Teraz niestety ze względów zdrowotnych obawiam się, że będę zmuszona opuścić Stowarzyszenie i „Przymierze…”, o czym jest mi trudno i przykro pisać i mówić. Przyzwyczaiłam się bowiem do kontaktów z Wami poprzez wsparcie, lektury, dyskusje na aktualnie zamieszczane tematy, możliwość uczestnictwa w spotkaniach „Przymierza z Maryją” i liczne okazje do podzielenia się z bliźnimi efektami moich praktyk religijnych i możliwością wykazania się religijną postawą.
Dla mnie osobiście wspieranie „Przymierza…” jako największego pisma dla katolików w Polsce było i jest satysfakcjonujące i ważne. Nie bez znaczenia są osobistości od lat związane i utożsamiane z pismem. Redaktor naczelny we wstępie do każdego egzemplarza zapoznaje z jego tematyką, ale też akcentuje najważniejsze przesłania obecnej chwili, tj. że wszystkie aktualne wydarzenia nie mogą przesłaniać faktu w jakich czasach żyjemy obecnie i co jest naszym teraźniejszym obowiązkiem. Cenię także postawę Prezesa Stowarzyszenia, p. Sławomira Olejniczaka za pracowitość, energię i siłę działania. Niebanalne formy imiennego i adresowego sposobu komunikowania się też mają wielu zwolenników i entuzjastów. A w piśmie szczególną uwagę przykuwają: temat główny, święte wzory, kampanie, lektury duchowe, felietony, problemy. Ciekawa tematyka poszerza grono Czytelników.
Kończąc, pragnę złożyć na ręce Pana Prezesa oraz Pana Redaktora i całej Redakcji moje podziękowania i pozdrowienia. Życzę dużo wytrwałości i siły w działaniu. Pragnę też zapewnić o swojej modlitwie w Waszej intencji i intencji Przyjaciół. Szczęść Boże!
Zofia
Od Redakcji:
Szanowna Pani Zofio!
Z całego serca dziękujemy za Pani piękne, pełne serdeczności i szczerości słowa. To dla nas zaszczyt, że mogliśmy być częścią Pani codzienności i duchowej drogi przez tak długi czas. Mimo wszelkich trudności, ufamy, że nadal będziemy mieć ze sobą kontakt! Dziękujemy za Pani zapewnienie o modlitwie. Prosimy również przyjąć nasze modlitwy i życzenia wszelkich łask Bożych, szczególnie w tym wymagającym czasie. Niech Matka Najświętsza otacza Panią swoją opieką, a Duch Święty napełnia siłą, pokojem i nadzieją.
Z wdzięcznością i szacunkiem
Redakcja „Przymierza z Maryją” oraz Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi
Szczęść Boże!
Bardzo dziękuję Stowarzyszeniu Ks. Piotra Skargi za obfite, mądre, rozsądne i aktualne tematy poruszane w korespondencji i wydawnictwach, przypominające wielokrotnie ważne wydarzenia historyczne, ważne zdarzenia utwierdzające w człowieku głęboko wierzącym i myślącym rzeczywistą prawdę, że nasza wiara opiera się na ufności, że Pan Bóg działa w naszym imieniu i z wielką mocą, że prowadzi nas dobrymi drogami. Jest to bardzo ważne, że Prezes Stowarzyszenia i Redakcja „Przymierza z Maryją” swoją pracą stale wzmacniają i przypominają o obecności Pana Boga w naszym życiu. Ufam, dziękuję i proszę o dalsze wskazówki prowadzące do dobrego i mądrego działania. Serdecznie pozdrawiam i życzę dużo cierpliwości i zdrowia w działalności!
Cecylia z Poznania
